'Neveser musikisi' ne demek? Kadıköy'ün ilk matbaası ne zaman açılmıştı? Çiğdem Tunç nerede doğdu?

24 Mayıs 2023 - 12:33

A ⁺ A^- Yazdır

    1962 

• 10 Nisan: Cumhuriyet dönemi restoratör mimarlarından Vasfi Egeli Moda'da öldü. Osmanlı ile erken Cumhuriyet dönemlerini birbirine bağlayan Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun son temsilcilerinden biri olan Egeli’nin en bilinen eserleri arasında Cumhuriyet İstanbulu’nun ilk anıtsal dini yapısı olan Şişli Camii yer alıyor. Egeli, Osmanlı ile erken Cumhuriyet dönemlerini birbirine bağlayan Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun son temsilcilerinden biri olarak tanınıyordu. 

• 

• 8 Ağustos: Güfteci-tanburi-bestekar Neveser Kökdeş Kadıköy'de öldü. 1904 Üsküdar doğumlu olan Kökdeş’in Türk müziği şarkıları ile tango, rumba, vals, swing, marş, kanto, ninni, türkü olarak bestelenmiş eserleri vardır. Şarkıları geleneksel kalıp ve üslûptan farklı tarzdadır ve çoğunun güftesi kendisine aittir. Geleneksel kalıp ve üslûptan farklı olan bu tarz için Mesud Cemil’in “O’nun müziğine dense dense ‘Neveser musikisi’ denebilir” dediği  rivayet edilir.

• Moda Camii ibadete açıldı. Tek minaresi ve tek şerefesi olan bu cami, gül bahçelerinin üzerine yapıldığından “Gülbahçesi Cami” olarak da biliniyor. Şair Nefi Sokak’taki bu caminin yazıları hattat Hamid Aytaç tarafından yazılmıştır.

• 

• Mimar Maruf Önal tarafından inşa edilen Reks Sineması açıldı. İstanbul'un en eski sinema salonlarından olan sinema, 2020’de kapandı.

• 

• Moda'da ‘Moda Park’ adlı yazlık sinema açıldı. Kadıköylü mimar Arif Atılgan, bu ve diğer yazlık sinemaları şöyle anlatmıştı: “Hepsinde filmden önce kesinlikle bir çizgi film oynar ama Moda-Modapark, Kalamış-Sahil, Caddebostan-Budak gibi bazılarında filmden önce canlı müzik dinlenirdi. Ayrıca bu sinemalarda yaz konserleri düzenlenirdi ki bu konserlerde dinlenen kişiler bugün ülkemizin ünlü müzisyenleri oldular.”

• Kadıköy ilk matbaası olan Akkor Matbaası Adnan Akkor tarafından kuruldu. 2005 yılında kapandı

    1963

• 6 Şubat: Klasik Türk Müziği bestecisi, udi ve tanburi Selahattin Pınar, Kalamış’ta yaşamını yitirdi. Melankolik bestelerin yaratıcısı Pınar, sürekli dostlarıyla buluştuğu Todori Meyhanesi’nde kalp krizi geçirmişti.

• 

• 27 Temmuz: Söğütlüçeşme Camii’nin (Kuşdili Cami de denilir) temeli atıldı. Mimarları İstapan Aratan ve Fevzi Hascan idi. Türkiye Anıtlar Derneği tarafından İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan 1959 yılında satın alınan arsa üzerinde çevre halkının yardımları ile inşa edilmişti. İki minareli cami, Selçuklu-Osmanlı mimari tarzında inşa edilmiş fakat kubbe dayanakları kare şeklinde yapılmıştır.

• 

• Mimar Köksal Anadol, Fenerbahçe Köşk kalıntılarının kazı çalışmalarını yaptı.

• Tütüncü Mehmet Efendi Caddesi'nde Göztepe İstasyonu’na giden yol üzerinde Sır Katibi Mustafa Paşa'nın yaptırdığı Camgöz Osman Paşa Köşkü yıkıldı. 

• Selamiçeşme’de bulunan Dr. Mahmud Celalettin Paşa Köşkü yıkıldı. Bu köşk 1900 yılında inşa edilmişti.

• Oyuncu-sunucu Çiğdem Tunç Kadıköy'de doğdu.

• Türk mûsikisi ses sanatçısı, bestekâr, koro şefi ve mûsiki hocası Nuri Duyguer (Sinekeman) Kadıköy'de öldü. “Türk müziği tarihinde isminin geri planda kaldığı söylenebilir. Kuşkusuz bunun en önemli sebebi bestekârlığa yönelmemiş olmasıdır. Bireysel olarak herhangi bir icra kaydına da rastlanılamamıştır. İsmiyle öne çıkmamış olsa da bağlı olduğu meşk halkası, döneminde içinde bulunduğu heyetler, musiki geleneğini aktarma çabasıyla yazdığı notalar, yetiştirdiği öğrenciler onu Türk müziği tarihi içinde önemli bir konuma getirmiştir.” (Anakronik dergisinden alıntı) Nuri Bey’in müzisyenliği yanında sporculuğu da vardır. İlk Türk futbol takımı olan Siyah Çoraplılar’ın kurucu kadrosunda yer almış, güreşle de ilgilenmiştir.

•