Kadıköy'ün Kronolojisi (28)

Kadıköy'deki meşhur sinema kaç kez isim değiştirdi? Saadettin Kaynak nerede öldü? Baylan, ne zaman Kadıköy'de şube açtı?

26 Nisan 2023 - 15:24
  • 1957

  • Rasimpaşa Spor Kulübü kuruldu. Sadece voleybol dalında faaliyet gösterdi. (Kadıköylü mimar Arif Atılgan’ın yazdığına göre bu kulüp 1955’te kuruldu. Renkleri lacivert-griydi. Arma olarak forma üzerindeki RP harfleri kullanılırdı. Kurucular Nusret Vuran, Tacettin Orturay, Kemal Dalhan, Metin Bıkmaz, Ferit Kıvrak, Turhan Acar’dı. İçlerinde sadece Bıkmaz voleybol oynayan faal sporcuydu. Kulüp adresi Metin Bıkmaz’ın oturduğu evdi, toplantılar için evin geniş bahçesi kullanılmıştı)

  • II Abdülhamit'in haremağası Nadir Ağa (Nadir Açıkalın) Göztepe-Kozyatağı'nda hayatını kaybetti. Yıldız Sarayı’ndan çıkarıldıktan sonra, ömrünün 50 yılını Göztepe ve Erenköy’de geçirmiş. Göztepe’de yaşadığı sokağa ismi verilmiş. Erenköy Kozyatağı’ndaki arazisinde çiftçilik yapmıştı. Türkiye’nin ilk kapalı şişe süt imalatını ve ticaretini yapan kişiydi. Nazım Hikmet’in “Memleketimden İnsan Manzaraları” adlı eserinde, ondan “Böyle ikindi vakti Göztepe istasyonunda çıt olmaz. / Ve ekser zaman oturur hep aynı sırada tek başına bir harem ağası. / Çok uzun boylu. / Çok zayıf. / Son kalanlardan. / En ihtiyarı.” diye bahsetmiştir.

  • Bestekar Aşkın Tuna, mimar Kenan Güvenç ve şair Engin Turgut Kadıköy’de doğdu.

  • Yunanlı yönetmen Tassos Boulmetis Moda'da doğdu. 1964 Mübadelesi’nde ailesiyle birlikte Atina’ya göç etti. Özlemini duyduğu İstanbul’a 30 yıl sonra dönebildi, Kadıköy’ü, Moda’yı yeniden tanıdı. Yaşadıklarını “Bir Tutam Baharat” (Politiki Kouzina - Şehrin, İstanbul’un Mutfağı) filminde anlattı.

  • 1958 

  • 13 Şubat: Şair Nilgün Marmara Kadıköy'de doğdu. Balkan göçmeni olan bir ailenin iki kızından biri olarak Moda'da doğan Marmara, Liseyi Kadıköy Maarif Koleji'nde okudu. Üniversite hayatına İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde başladı ancak siyasî sebeplerle burada devam edemeyip tekrar sınava girdi ve Boğaziçi Üniversitesi İngiliz dili ve edebiyatı bölümünü kazandı. Mezun olduktan sonra farklı işlerde çalıştı. 1982'de arkadaş ortamında tanıştığı endüstri mühendisi Kağan Önal ile evlendi. Eşinin işi dolayısıyla 16 ay Libya'da yaşadılar. 13 Ekim 1987'de 29 yaşındayken kaldığı evin balkonundan atlayarak intihar etti.

  • 31 Mayıs: Haydarpaşa silosu ve Haydarpaşa Limanı’nın birinci kısmı hizmete girdi. 

  • Caddebostan’da Marmara Yelken Kulübü kuruldu.

  • İstiklal Marşı'nın bestecisi Osman Zeki Üngör Moda’da vefat etti. Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal marşının bestecisi olarak tanınan bir sanatçı olan Üngör,  Osmanlı sarayında ilk Türk kemancısı olarak yetiştirilmişti. Birçok klasik Batı müziği bestecisinin keman konçertolarını Türkiye'de çalan ilk Türk kemancıydı. 

  • 1959

  • 29 Kasım: İstanbul Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği’nin (İFSAK) ilk temeli olan Erenköy Amatör Fotoğraf Kulübü kuruldu. Nurettin Erkılıç, Celalettin Yavşi Ebusüudoğlu, Turgut Ekin, Kemal Kozar, Hulki Öğreten, Şinasi Özatalay ve Reşat Aşkın tarafından kurulan dernek, ilk fotoğraf sergisini 1960 yılında Galatasaray Lisesi’nde açtı. 3 yıl sonra İFSAK adını aldı. 

  • 4 Aralık: Kadıköy tiyatrosu, İstanbul Şehir Tiyatroları’nın bir kolu olarak hizmete açıldı.

  • Büyük Kulüp (Cercle d'Orient) Çiftehavuzlar’da bir şube açtı. Türkiye'nin en eski sosyal kulübü. 1882 yılında İngiliz Elçisi Sir Alfred Sandison’un girişimleriyle yönetici, diplomat ve iş adamlarından oluşan 30 kurucu üye tarafından Cercle a`Pera adıyla İstanbul’da kurulmuştu.

  • 1960

  • 10 Mart: Kadıköy yüzer iskelesi, Karaköy rıhtımına bağlandı.

  • 1961 

  • 3 Şubat: Hânende-bestekâr Sadettin Kaynak Kadıköy'de öldü. Cumhuriyet dönemi mûsiki tarihinin en önemli simalarından biri olan Sadettin Kaynak 14 Ağustos 1954'te yapılan jübilesinin ardından Koşuyolu'ndaki evine çekilmişti. 

  • Türkiye’nin en eski pastanelerinden Baylan Pastahaneleri’nin Kadıköy şubesi açıldı.

  • Moda’da Kont Karlix’e ait Villa Longchene, zamanla el değiştirip, Cimcoz ailesi tarafından satın alındı, yıkılarak yerine ailenin soyadını taşıyan bir apartman inşa edildi. Ön cephesinde ‘Villa Long Chenee’ yazan Atıfet Sokak’taki bu köşkte, I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya ateşeleri kiracı olarak otururdu, kapının önündeki direkte Avusturya bayrağı dalgalanırdı.

  • Kadıköy'deki Apollon Tiyatrosu (Hale Sineması-1930) yine isim değiştirerek, Reks Sineması olarak hizmet vermeye başladı.

 


ARŞİV