Kalabalık yaşam arttıkça enfeksiyon artıyor
Enfeksiyonların yoğun yaşanmasının asıl sebebinin toplu ve kalabalık yaşamın artması olduğuna işaret eden Prof. Dr. Soysal, el, gıda ve çevre temizliği ile enfeksiyonlardan korunabileceğinin altını çiziyor
Özellikle kreşlerde ve okullarda daha fazla görülen ve “salgın” olarak nitelendirilen enfeksiyonların nedenleri ile enfeksiyonlardan korunma yolları hakkında okuyucularımızı bilgilendirmek amacıyla sayfamıza konuk ettiğimiz Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Soysal, aydınlatıcı ve yol gösterici bilgiler paylaştı.
- Enfeksiyonun tanımını yapabilir misiniz?
İnsan vücudunun dış bir mikrop (bakteri, virüs, mantar, parazit) tarafından istila edilmesidir.
- Enfeksiyon hastalıklarına örnek verebilir misiniz?
Enfeksiyon, üst solunum yolundan başlayıp menenjite, kemik ile kan akımı enfeksiyonlarına ve sepsis dediğimiz hayati tehlikeye sokan enfeksiyona kadar çok geniş bir yelpazedir. Örneğin grip ağır, nezle ise en hafif üst solunum yolu enfeksiyonudur. Küçük çocuklar ve 65 yaş üstü erişkinlerin enfeksiyona yakalanma riski yüksektir. Yeni doğan bebekler de bağışıklık sistemi gelişmediği için riskli bir gruptur.
- Enfeksiyon nasıl bulaşır?
Öncelikle yakın temas ile bulaşır. Bazı mikroorganizmalar çevredeki mobilyalarda, eşyalarda oyuncakların üzerinde ve oyun bahçelerinin yüzeylerinde günlerce canlı kalabiliyor. Bu nedenle çevre temizliği ve el hijyeni çok önemli. Tuvaletten çıktıktan sonra yemek yemeden önce ve yedikten sonra eller yıkanmalı. Hijyen kuralları bizi enfeksiyonlara karşı korur. İkinci olarak enfeksiyonlar hasta kişilere dokunarak ve onlarla aynı ortamda bulunarak da geçer. Enfeksiyonlar hava yoluyla da bulaşır. Konuşurken bile ağızdan belli bir oranda damlacık çıkar. Hapşırma ve öksürükle bu damlacık miktarı daha da artar. Eğer sizin solunum yolunuzda mikrop varsa damlacıkların üzerinde bu mikroplar olur. Ve bu mikroplar havaya sığınır. Nefesle vücuda alınan mikroplar, boğaza yerleşerek enfeksiyon yapabilir. Bazı mikroplar vardır ki daha küçük hava damlacıkları üzerinde kalabilir. Örneğin ben verem hastasıyım ve tedavi olmamışım. Burada öksürdüm ve damlacıklar çıktı. Bu damlacıklar havada yaklaşık bir saat kadar kalabilir. Benden sonra odaya giren kişi bu mikropları havadan da alabilir. Kan ve cinsel yolla bulaşan mikroplar da var. Her mikrobun bulaşma yolu farklıdır. Taze sebze ve meyvelerin iyi temizlenmemesi nedeniyle de mikroplar bulaşır.
- Yaz ayları enfeksiyonları tetikler mi?
Grip ve influenza sonbaharda başlayarak kış ve ilkbaharın ilk dönemlerinde etkili olurken, bazı mikroplar sıcak havaları sever. Sıcak havada daha çabuk ürerler ve bulaşırlar. Bunlardan bir tanesi olan enterovirüsler hem ishal hem ateş hem de el ayak ve ağız hastalığı gibi döküntülü hastalıklar yapar. Yazın gıdalar çok çabuk bozulabildiği için özellikle besin ile bulaşan mikroplar yüzünden bağırsak enfeksiyonları da yaşanabilir.
- Korunmak için neler yapılmalı?
Öncelikle bulaşma zincirini bozmak gerekir. Bunun içinde ilk olarak el, çevre ve gıda temizliği çok önemli. Dışarıda yiyeceğimiz bir salataya yemeden önce sirke katmak bile belli bir oranda enfeksiyonları kontrol edebilir. Hasta olan kişilerle yakın temasta bulanmamak gerekiyor. Çocuklar kreşe ve okula hasta bir şekilde gönderilmemeli. Doğal ve dengeli beslenme ile iyi bir uyku düzeni olmalı.
- Beta bakterisinin çocuklarda yoğun bir şekilde görülmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Beta bademcik enfeksiyonu yapan bir bakteridir. Bu bakteri yakın temas ile bulaşır. Kreşlerde 20'ye yakın çocuğun olduğunu düşünürsek, bu çocuklar birbirine sarılıyor ve birbirini öpüyor. Birinde olan bir bakteri diğerine de geçebiliyor. Bu kadar yoğun yaşanmasının asıl sebebi de toplu ve kalabalık yaşam. Çocuk kreşe ve AVM’deki oyun parkına gidiyor. Oyun parkındaki oyuncaklarda bir gün ile iki gün canlı kalabilen mikroorganizmalar var. Oradan bütün mikropları alabilir. Mikrobun salgın yaptığı yok. Mikrop olması gerektiği gibi davranıyor.