Alnımın çizgilerindesin memleketim…
Nâzım Hikmet’in Yolculuk Fotoğrafları Sergisi, “Alnımın Çizgilerindesin Memleketim” adıyla, 25 Nisan’a kadar CKM’de!
Semra ÇELEBİ
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık ve Kadıköy Belediyesi Caddebostan Kültür Merkezi Sanat Galerisi (CKM) işbirliğiyle hazırlanan “Alnımın Çizgilerindesin Memleketim”- Nâzım Hikmet’in Yolculuk Fotoğrafları Sergisi, Nâzım Hikmet’in “rüyalarımın memleketi” diye adlandırdığı Moskova’ya üçüncü gidişinden sonraki 1951-1963 yılları arasındaki fotoğraflarını kapsıyor.
Sergideki bu fotoğraflar ve diğer materyaller, Nâzım Hikmet üzerine çalışmalarıyla tanınan M. Melih Güneş tarafından, Vera Tulyakova Hikmet Arşivi, Rusya Devlet Edebiyat ve Sanat Arşivi ile başka ülkelerdeki arşivlerden bir araya getirilerek oluşturuldu. Nâzım Hikmet’in yurt dışı ağırlıklı bazıları imzalı fotoğraflarıyla birlikte, 1928 tarihli ilk kitabı ile 1932 yılında SSCB’de ilk basılan kitabı dahil olmak üzere Türkiye dışında basılan bazı kitapları, plakları, ses bantları, bazı gazete kupürleri ve M. Melih Güneş’in hazırladığı “Bir Yitik Miras Nâzım Hikmet” başlıklı bir video çalışması da bu sergide bulunuyor.
Halet Çambel Arşivi’nde korunan ve Nâzım’ın henüz 53 günlük bir bebekken çekildiği bir fotoğrafının bulunduğu, Nâzım Hikmet’in doğum tarihini kesinleştiren Memduh Ezine’nin hatıratı da ilk kez bu sergide sergilenmiş oluyor. Halet Çambel’in amcası olan Memduh Ezine, Nâzım Hikmet’in halası Mediha Hanım’la evliydi. Kayınbiraderi (Nâzım Hikmet’in babası) Hikmet Bey’le o yıllarda aynı şehirde, Selanik’te yaşıyorlardı.
TURNA KUŞLARI SELAMLIYOR
28 Mart Cuma günü açılan sergiye gelenleri kâğıttan turna kuşları selamlıyor.
Nâzım Hikmet’in ölümünden sonra Hiroşimalı çocuklar Nâzım adına Vera Tulyakova’ya, 1000 tane yapıldığında dileğin gerçekleşeceğine inanılan, savaştan sonra ise barışın ve silahsızlanmanın simgesi olan, rengârenk kâğıtlardan katlayarak yaptıkları 1000 tane turna kuşu gönderirler. “Alnımın Çizgilerindesin Memleketim” - Nâzım Hikmet’in Yolculuk Fotoğrafları Sergisi’ni ziyaret eden çocuklar da bu kâğıttan kuşların nasıl yapıldığını sergi salonunda bulunan panolardan öğrenebiliyorlar. Daha sonra ise bu çocukların yaptığı 1000 turna kuşu, yine sergi salonunda bulunan Hacer Sayman’ın tasarımı dilek ağacına asılıyor. Bu 1000 turna kuşu, bir Nâzım Hikmet müzesinin kurulması durumunda ise ağacıyla birlikte bu müzeye armağan edilecek.
Nâzım Hikmet’in ölümünden sonra Hiroşimalı çocuklar Nâzım adına Vera Tulyakova’ya, 1000 tane yapıldığında dileğin gerçekleşeceğine inanılan, savaştan sonra ise barışın ve silahsızlanmanın simgesi olan, rengârenk kâğıtlardan katlayarak yaptıkları 1000 tane turna kuşu gönderirler. “Alnımın Çizgilerindesin Memleketim” - Nâzım Hikmet’in Yolculuk Fotoğrafları Sergisi’ni ziyaret eden çocuklar da bu kâğıttan kuşların nasıl yapıldığını sergi salonunda bulunan panolardan öğrenebiliyorlar. Daha sonra ise bu çocukların yaptığı 1000 turna kuşu, yine sergi salonunda bulunan Hacer Sayman’ın tasarımı dilek ağacına asılıyor. Bu 1000 turna kuşu, bir Nâzım Hikmet müzesinin kurulması durumunda ise ağacıyla birlikte bu müzeye armağan edilecek.
“BİR GÜL BAHÇESİNDE DİNLENME”
Serginin küratörü M. Melih Güneş sergi ile ilgili şöyle konuşuyor: “Kültür varlığı, geleneklerin dışında yalnızca yapılar, arkeolojik kalıntılar, doğal sitler ya da birkaç bin yıllık elyazmaları değildir. Şairin yolculuklarından sayılabilecek bu sergiyi, Nâzım Hikmet gibi bir kültür varlığımızın edebi mirasının şehrine ulaşma yolculuğunda ‘bir gül bahçesinde dinlenme’ gibi görüyor, hasret ve ümitten ibaret Nâzım Hikmet’in ‘Bir yerlerde bir sevinç günün birinde fışkırır’ diyen sözüne kulak veriyorum.”
“Alnımın Çizgilerindesin Memleketim”- Nâzım Hikmet’in Yolculuk Fotoğrafları Sergisi, 25 Nisan’a kadar Kadıköy Belediyesi Caddebostan Kültür Merkezi’nde görülebilir.
ORHAN VELİ 100 YAŞINDA
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, 4 Nisan–3 Mayıs tarihleri arasında şiirin çığır açan ustalarından Orhan Veli’nin doğumunun 100. yılını büyük bir arşiv sergisiyle kutluyor.
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık tarafından düzenlenen “Sakın Şaşırma: Orhan Veli 100 Yaşında” sergisi, Orhan Veli arşivindeki ve koleksiyonerlerdeki fotoğraflar, mektuplar, şiirler, kitaplar, gazete ve dergiler, resimler, heykeller ve çizimlerden oluşuyor. Sergide 36 yaşında yitirdiğimiz şairin kısacık yaşamı kronolojik bölümler halinde, bütün yönleriyle ortaya konuyor.
1949 yılında Orhan Veli’nin önderliğinde sadece 28 sayı yayımlanabilen sanat gazetesiYaprak’ın abone defteri ve klasörünün, Orhan Veli’nin cep defteri ve kalemlerinin, dördüncü şiir kitabı Yenisi’nin (1947) matbaa manüskrisinin ve daha pek çok ilginç mektup ve imzalı kitapların görülebileceği sergide ziyaretçiler için bir de sürpriz hazırlandı.
Tam bir edebiyat müzesi niteliğindeki “Sakın Şaşırma: Orhan Veli 100 Yaşında” sergisi, hiç yaşlanmayan şair Orhan Veli’yi daha yakından tanımak isteyenleri bekliyor. Sergi Beyoğlu’nda Yapı Kredi Kültür Merkezi’nde olacak.