“İstanbul'un Muazzam Kütüğü”nden Kadıköy havadisleri-1
Ünlü tarihçi ve yazar Reşad Ekrem Koçu'nun kült eseri İstanbul Ansiklopedisi, geçen sene çevrimiçi erişime açıldı. Garanti BBVA tarafından kurulan Salt’ın Kadir Has Üniversitesi ile ortaklaşa yürüttüğü Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi projesi kapsamında hazırlanan istanbulansiklopedisi.org sitesinde, yarım kalmış ansiklopedinin G harfine kadarki basılı ciltleri ile 40 bini aşkın belge bulunuyor. Biz de; sokaklardan mimari yapılara, mühim ya da sıradan şahıslardan şehrin âdetlerine, tarihî olaylardan şehir efsanelerine dek pek çok konunun işlendiği bu “Muhteşem İstanbul'un Muazzam Kütüğü”nden Kadıköy havadisleri”ni sizlerle paylaşıyoruz.
- Kadıköy vapurunu içeren kupürler
“Kadıköy vapuru, matbuat lisanında betâate delâlet eden işaret ve alâmetlerdendir. «Geçen gün bir münasebetle yine o vapurlar dan birinde bulunuyordum. Bir velvele koptu. Küpeşteye koşan koşana.. Ne varsa ben de seğirttim. Nazarlar dolu yelken gelen bir mavnnaya dikilmiş... Üstübaşı oldukça temiz bir zate dedim ki: Müsademeden bizim için ne tehlike var ki...Adamcağız dikttatle yüzüme baktı, dedi ki: Nasıl yok!! Geçen gün bunlardan biri vapurun çarhını hurdehaş etti.
Kadıköy - Haydarpaşa vapurları arasında, köhneliği ve yolsuzluğu ile meşhur gemilerden biri de "5 numara,, idi: «Bende bir sevinç! durup durup, haniya Kadıköyüne işliyen 5 numaranın istop kumandasını müteakip çıkardığı oh!. oh!. edat nedasını tekrar ediyorum,,. Halk bu gemiye «Tonton» adını vermişti.”
- "Katil avukatın suç ortakları olduğu ileri sürülüyor" başlıklı kupür
- “Kadıköy Tramvayları” başlıklı kupür
“Üsküdar-Kadikoy ve havalisi halk tramvayları şebekesinin Bostancıya kadar uzatılması için ne büyük bir azmü gayretle çalışıldığına okuyucularımız bilirler. Şehrin Anadolu yakası umran ve inkişafı üzerinde çok müessir olan bu nakil vasıtasına ait tesisat şehir halkının istifadesi için geceli gündüzlü bir çalışam ile pek kısa bir zamanda bitirilmiş ve yeni hatlarla muhavvile merkezi birinciteşrinin otuzuncu günü resmen işlemeye başlamıştır.”
- "Kadıköy Gizli Cemiyeti" başlıklı not
“1690 - 1691 (hicri 1102) de, Rumeli kazaskerliğinden mâzul Ib- rahim Efendiyle damadı Süleymaniye Celep Hasan Efendi, İstanbul kadılığından mâzul Şaban zade Mehmet Efendi ve Mekkeden mâzul Tevfiki zade Mehmet Efendinin, üçüncü Selimle sadrazam Köprülü oğlu Fazıl Mustafa Paşaya karşı bir hükûmet darbesi hazırlamak için, bunlardan müderris Hasan Efendinin Kadıköyündeki evinde ziyafet adı altında yaptıkları bir siyasî toplantıdır.”
- "Kızlara zengin görünmek için otomobil çaldılar" başlıklı kupür (28.10.1974)
“Halil Battal (19), Yusuf Arslan (20) ve Mehmet Yetik (20) adlı üç kafadar kızlara zengin görünmek ve felekten bir gün çalmak için Kadıköy'den çaldıkları oto mobil ile Silivri'de ya - kalanmışlardır. Üç kafadar arkadaş gece saat 10 sıralarında Yeldeğirmeni 'nde bulunan ve Cömert Ersoy adlı bir gence ait olan 34 KU 346 plakalı otomobili düz kontak yaparak çalmışlar ve Silivri yolunu tutmuşlardır. Jandarmanın şüphesi üzerine karakola davet edilen gençler yakayı ele verdikten sonra Kadıköy Adliyesi'ne gönderilmişler ve yapılan duruşmalarında "Şimdiki kızlar arabası olmayanlara yüz vermiyor, biz de onlara zengin görünmek için bu yola başvurduk, yaptığımız doğru bir şey değildi, şeytana uyduk bir kere" demişlerdir. Çalınan otomobilin sahibi Ersoy, "İsteselerdi vallahi gezsinler diye verirdim "dedi.”
