Türkiye’nin Kurtuluş Reçetesi: Kemalizm
Mustafa Kemal’in tarih sahnesine ilk kez Çanakkale Savaşı’nda çıktığını söyleyen Emekli Tümgeneral, tarihçi ve yazar Naim Babüroğlu, Sakarya Meydan Muharebesi’nin ise dönüm noktası olduğunu belirtti
Caddebostan Kültür Merkezi (CKM), Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü anmak amacıyla 9 Kasım Pazar günü özel bir etkinliğe ev sahipliği yaptı. Emekli Tümgeneral, tarihçi ve yazar Naim Babüroğlu, “Türkiye’nin Kurtuluş Reçetesi: Kemalizm” başlıklı söyleşisinde, belgeler ve hatıratlardan edindiği bilgiler ışığında Atatürk’ün düşünce yapısını, çağdaşlaşma vizyonunu ve Cumhuriyet’in temel değerlerini anlattı.
Mustafa Kemal’in Türk milletinin huzuruna 1915 yılındaki Çanakkale Savaşı ile çıktığını söyleyen Babüroğlu, “25 Nisan 1915 tarihinde 34 yaşında genç, cesur, gözü kara ve yakışıklı bir Türk subayı; birliklerine ‘Ben size taarruz etmeyi değil, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman içerisinde, başka dost kuvvetler yerimizi alabilir’ emri ile savaş tarihine kaydedilir.” dedi. Mustafa Kemal’in işgal kuvvetleri komutanları tarafından hakkının teslim edildiğini belirten Babüroğlu, “İngiltere, Fransa, Yeni Zelanda, Avustralya ve Hint birliklerinin komutanı İngiliz Orgeneral Hammilton, 16 Ağustos 1915’te Conkbayırı Süngü Hücumu’ndaki yenilgisinden sonra, Londra’ya gönderdiği acıklı ve hüzün dolu mesajında ‘Türkler Conkbayırı’nda çok iyi bir komutana sahipler. Bu komutan Albay Mustafa Kemal’.” ifadelerini kullandı.
“ÜÇÜNÜN DE İLK İSMİ MUSTAFA”
Sakarya Meydan Muharebesi’nin Türk tarihinin dönüm noktası olduğunu vurgulayan Babüroğlu, “Milletin son atımlık cephanesinin kullanıldığı yerdir. 1683 yılında 2.Viyana Bozgunu’yla birlikte Osmanlı Devleti’nde geri çekilme başladı ve toprak kaybını bir türlü engelleyemedi. Çünkü yozlaşma, adam kayırmacılık ve liyakat sisteminin çöküşü.” diye konuştu. Babüroğlu, “1921’de Polatlı ve Haymana’ya kadar İngiliz destekli Yunan Ordusu gelir, Ankara’nın 50 kilometre yakınına kadar top sesleri duyulur. İşte burada karşımıza 40 yaşındaki Başkomutan Mustafa Kemal Paşa çıkar. 37 yaşında Batı Cephesi Komutanı Mustafa İsmet İnönü ve 45 yaşında Genelkurmay Başkanı Mustafa Fevzi Çakmak ve kaderin tecellisi üçünün de ilk ismi Mustafa. Ankara hedef, alınacak ve Anadolu işgal edilecek, Türkler asimile olacak. İşte Sakarya Meydan Muharebesi Zaferi ile 238 yıllık çekilmeyi durdururlar.” dedi.
“ÇOCUK NE YAPACAKSAN ÇABUK YAP, BEN HASTAYIM”
Atatürk’ün hastalığının 1937 yılında nüksettiğini ve yabancı hekimleri Hatay için reddettiğini söyleyen Babüroğlu, “Aradan aylar geçer, 15 Mart 1938’e geliriz. Artık Atatürk’ün hayat akışını ve çalışmasını etkilemeye başlar hastalığı. Celal Bayar ‘Paşam, müsaade edin size yabancı hekim getirelim’ der, artık çaresizdir ve ‘Çocuk ne yapacaksan çabuk yap, ben hastayım’ der.” ifadelerini kullandı. Doktorun Fransa’dan gelince Atatürk’e yatak istirahati verdiğini belirten Babüroğlu, “Fakat Hatay olunca 20 Mayıs 1938’de doktorların itirazlarına rağmen, Hatay’daki Fransız ordusuna gözdağı vermek için, Mersin’e ziyarette bulunur. Fransız ordusuna ‘ben gerekirse savaşırım, savaşa hazırım’ mesajını vermek için Mersin’de askerlerin resmi geçidini yaklaşık 40 dakika ayakta selamlar. Karnı şişmeye başlamıştır ve selamın sonuna yıkılacak düşecek, yaveri Salih Bozok ile Kılıç Ali ‘Paşam bize yaslanın’ der. Reddeder, askerlere koşarak geçmelerinin emrini verir. Odasına çekildiğinde burnundan kan gelir ve ateşi çok yükselmiştir.” diye anlattı. Atatürk’ün ikinci ziyaret programını iptal etmeyerek yine Fransızlara gözdağı vermek için bu sefer 24 Mayıs’ta Adana’ya gittiğini söyleyen Babüroğlu, “Aynı tören orada da yapılır ve sonrasında yine burnu kanar. Ertesi gün Adana’yı son defa görür, Seyhan Barajı yakınlarda bir yere oturur ve son kahvesini orada içer. Son yurt gezisi de Adana’dır.” diye konuştu.
Atatürk’ün 8 Kasım akşamı ‘ve aleykümselam’ son sözüyle 38 saatlik derin komaya girdiğini kaydeden Babüroğlu, 10 Kasım günü yaşananları şöyle anlattı: “10 Kasım Perşembe günü saat 8’de doktorlar farkında olmadan son serumunu verir. Saat 9’u 5 geçe gözlerini açıp etrafa bakar ve başı sağa doğru eğilerek sonsuzluğa kavuşur. Doktorlar nöbet defterine ‘Büyük şefimiz saat 9’u 5 geçe derin koma içinde hayatı terk etmişlerdir’ yazar.”
“87 YILLIK SAYGI DURUŞU”
CKM, Atatürk’ün ebediyete intikalinin 87. yılında anlamlı bir sergiye de ev sahipliği yapıyor. “87 Yıllık Saygı Duruşu” başlıklı fotoğraf sergisi, 10 Kasım 1938’den bugüne düzenlenen anma törenlerinden derlenen arşiv fotoğraflarını bir araya getiriyor.
Cumhuriyet gazetesi arşivi katkılarıyla hazırlanan sergi, 24 Kasım’a kadar 4. Kat Fuaye Alanı’nda ziyaretçilerini bekliyor.