Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün OECD ve PISA 2022 verileriyle hazırladığı analize göre Türkiye, 60 ülke arasında en çok öğün atlayan öğrenci oranında 5’inci sırada yer aldı. Listenin başında Kamboçya yüzde 22, Filipinler yüzde 15, Tayland yüzde 13 ve Fas yüzde 12 bulunuyor. Türkiye ise bu ülkeleri yüzde 11’lik oranla takip ediyor. Araştırma, son 30 gün içinde maddi yetersizlik nedeniyle haftada en az bir kez öğün atlamak zorunda kalan öğrencilerin oranının Türkiye’de yüzde 11’e yükseldiğini ortaya koyuyor. Bu oran, OECD ülkeleri ortalamasında yüzde 3 seviyesinde.
Veriler, gelir seviyesi düşük ülkelerde öğün atlama oranlarının daha yüksek olduğunu doğrularken Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde belirgin biçimde ayrışarak yüksek risk grubunda yer aldığını gösteriyor.
ÇOCUKLARIN BESLENME KOŞULLARI RİSK ALTINDA
Toplum Çalışmaları Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi ve Analisti Yağmur Uzunırmak, PISA verilerini gıda enflasyonundaki artışla birlikte değerlendirdi ve Türkiye’de öğrencilerin gıda yoksulluğunun derinleştiğine dikkat çekti.
Türkiye’nin uzun süredir küresel ortalamanın çok üzerinde seyreden gıda enflasyonu nedeniyle çocukların ve gençlerin beslenme koşullarının ciddi risk altında olduğunu belirten Uzunırmak, şu ifadeleri kullandı: “Türkiye, gıda enflasyonu açısından son yıllarda küresel ortalamanın çok üzerinde seyrediyor. TÜİK verilerine göre, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda Aralık ayı yıllık değişimi 2022’de yüzde 77.86, 2023’te yüzde 72.01, 2024’te yüzde 43.5 ve 2025 yılı itibarıyla şu ana kadar yüzde 34.8 olarak ölçüldü. Buna karşılık Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) yayımladığı küresel gıda enflasyonu verileri, aynı yıllarda dünya genelinde artış oranlarının sırasıyla yüzde 12.6 (2022), yüzde 5.45(2023) ve yüzde 3.38(2024) seviyelerinde gerçekleştiğini göstermekte.”
SON YILDA DAHA DA YÜKSELDİ
PISA verileriyle birlikte bakıldığında ortaya çıkan tablonun ağırlaştığını belirten Uzunırmak, “OECD-PISA testleri belirli periyotlarla uygulandığından, öğrencilerin gıda yoksunluğuna ilişkin en güncel mikro veri 2022 yılına ait. 2022 PISA verilerine göre Türkiye’de öğrencilerin yüzde 11’i, son 30 gün içinde parasızlık nedeniyle haftada en az bir kez öğün atladığını bildirdi. Ancak yukarıda özetlenen ve 2022 sonrası dönemi de kapsayan karşılaştırmalı gıda enflasyonu verileri dikkate alındığında, Türkiye’de öğrencilerin gıda yoksulluğu riskinin 2022’ye kıyasla daha da yükselmiş olabileceği makul bir değerlendirme olarak ortaya çıkmakta.” dedi.