Depremzede çocukların çeşitli biçimlerde ihmale ve hak ihlaline maruz bırakıldığını belirten çocuk hakları savunucuları, siyasi iktidarı afet ve kriz durumlarında benzer ihmal ve hak ihlallerinin tekrarlanmaması için acilen bütüncül ve hak temelli çocuk koruma politikasının gerekliliklerini yerine getirmeye çağırdı.
Çocuk Hakları Savunucuları Derneği (CHILDEF), 6 Şubat Depremlerinin 1. yılında yazılı bir açıklama yaptı. Depremlerden etkilenen bölgede yaklaşık 5 milyon 0-18 yaş arası birey yaşadığı anımsatılan açıklamada, “ Çocuk hakları savunucuları olarak 7 Şubat'tan bu yana şahitlik ettiğimiz, dinlediğimiz, takip ettiğimiz, raporladığımız her ihmali ve ihlali bugün gibi hatırlıyor, unutmuyor, unutulmasına izin vermiyoruz!”denildi.
(Diyarbakır'da enkaz altında kalan bir çocuğun kurtarılışı/ Fotoğraf: AA)
İhmali ve sorumluluğu olanlar hakkında hiç bir işlem yapılmadığının hatırlatıldığı açıklamada şöyle denildi:“Çocukların önlenebilir nedenlerle hayatını kaybetmesinde, kayıp hale gelmesinde, yakınlarını kaybederek ya da çeşitli nedenlerle refakatsiz kalmasında ihmali ve sorumluluğu bulunan yetkililer ne istifa etti ne de haklarında bir soruşturma başlatıldı. Bazı çocukların cansız bedenlerine, depremlerden aylar sonra, enkaz kaldırma çalışmaları sırasında "tesadüfen" ulaşıldı. Çocuklar, geçici barınma alanlarında gerekli düzenlemeler yapılmadığı ve önlemler alınmadığı için yangın, sel, ilaçlama gibi sebeplerle hayatlarını kaybetti. Enkaz kaldırma çalışmaları sırasında gerekli önlemler alınmadığı için havaya dağılan toksik tozları ve kanserojen bir madde olan asbesti soludu. Çocuklar, koruyucu sağlık hizmetleri sunulmadığı için salgın hastalıklara yakalandı. Hayatını kaybeden, kayıp hale gelen ya da refakatsiz kalan, kimliği belirlenemeyen, kurum bakımına alınan vd. çocuklara dair veriler, ilgili bakanlıklar tarafından kamuoyu ile şeffaf şekilde paylaşmadı. Depremlerden hayatta kalan çocuklar, maruz bırakıldıkları hak ihlalleri karşısında hak arama yollarına ve hukuki destek mekanizmalarına yine erişemedi.”
(Hayatını kaybeden çocuklar için Hatay’daki enkazlara renkli balonlar asılmıştı)
Açıklamada 1 yılın sonunda hâlâ yaşanan olumsuzluklar da şöyle sıralandı;
- - Çocukların eğitim, sağlık ve barınma haklarına nitelikli erişimi sağlanmıyor.
- - Çocukların temiz içme suyuna, yeterli ve besleyici gıdaya, kullanma suyuna ve tuvalete, hijyen ürünlerine olan ihtiyaçları düzenli şekilde giderilmiyor.
- - Çocuklar, sağlıkları ve güvenlikleri için gerekli koşulların sağlanmadığı geçici barınma alanlarında ve hatta çadırlarda yaşıyor.
- - Kimliklendirme ve eşleştirme süreçleri tamamlanmamış mezarlar var.
- - Hayatını kaybeden, kayıp hale gelen ya da refakatsiz kalan, kimliği belirlenemeyen, kurum bakımına alınan kaç çocuk olduğunu net olarak bilmiyoruz.
- - Çocuklarla ilgili verilerin açıklanması, çocukların durumu, kayıp hale gelen ya da refakatsiz kalan çocukların araştırılması için Meclis'e sunulan önergeler reddediliyor.