Yaz aylarında gizli tehlike: Salmonella
Hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte gıdalarda hızla çoğalan Salmonella bakterisi, basit bir mide rahatsızlığından hayati tehlikelere kadar uzanan ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor
Yaz aylarında sıcaklıkların yükselmesi, bakterilerin gıdalar üzerinde hızla çoğalmasına zemin hazırlıyor. Bu bakteriler arasında en yaygın ve en riskli olanlardan biri de Salmonella. İnsan ve hayvanlarda ciddi enfeksiyonlara yol açabilen bu bakteri, basit bir besin zehirlenmesinden hayati tehlike oluşturabilecek sistemik hastalıklara kadar geniş bir yelpazede sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Konuyla ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan Atlas Üniversitesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Özge Ünlü, “Salmonella, hem insanlarda hem de hayvanlarda enfeksiyon yapabilen bir bakteri grubudur. En sık besin zehirlenmesine yol açmakla birlikte bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde enfeksiyonlar çok daha ağır seyredebilir.” dedi.
Salmonella enfeksiyonlarında belirtilerin genellikle kontamine gıdanın tüketilmesinden sonraki 8 ila 72 saat içinde ortaya çıktığını belirten Ünlü, “Karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal ve bazen de ateş gibi bulgular gelişebilir. Şüpheli bir gıda tüketimi sonrasında bu belirtiler görülürse, kişi mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.” ifadelerini kullandı.
SALMONELLA RİSKİ TAŞIYAN GIDALAR
Hangi gıdalarda Salmonella riskinin daha fazla olduğuna da değinen Ünlü, “Özellikle yaz aylarında az pişmiş tavuk eti tüketimi ile ilişkili salgınlar sık görülüyor. Ancak araştırmalar, Salmonella'nın yalnızca tavuk değil, kırmızı et, yumurta, çiğ yumurta içeren soslar, meyve, sebze ve hatta uygun koşullarda saklanmayan kuruyemişlerde bile bulunabileceğini gösteriyor. Bu durum, gıda güvenliğinin ne kadar hayati olduğunu ortaya koyuyor.” şeklinde konuştu.
“YAZ AYLARINDA VAKA ARTIŞI OLUYOR”
Vaka sayılarının yaz aylarında artış gösterdiğine değinen Ünlü, “Salmonella enfeksiyonları yıl boyunca görülebilir ancak sıcak havalarda bakteriler daha kolay çoğaldığı için bahar ve yaz aylarında vaka artışı olur. Yiyecekler sıcak havada uzun süre dışarıda beklediğinde üzerlerindeki bakteri sayısı hızla artar.” dedi.
Salmonella bakterisinin insan vücudu üzerindeki etkilerine dikkat çeken Ünlü, “En sık karşımıza çıkan belirtiler ishal, karın ağrısı, bulantı, kusma, halsizlik ve zaman zaman da ateştir. Ancak nadiren de olsa sepsis dediğimiz kan zehirlenmesi, eklem iltihabı ya da karaciğer ve dalak gibi organlarda enfeksiyon gibi ciddi tablolar ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle özellikle bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde enfeksiyonlar çok daha ağır seyredebilir. Tedavi sürecinde basit bir besin zehirlenmesi durumunda kaybedilen sıvının yerine konması ve istirahat genellikle yeterlidir. Ancak 5 yaş altı çocuklar, 65 yaş üstü bireyler veya bağışıklığı zayıf olan kişilerde basit bir enfeksiyon bile ciddi sonuçlar doğurabilir. Ayrıca tifo veya paratifo gibi sistemik enfeksiyon durumlarında mutlaka hekime başvurulmalı ve uygun tedavi alınmalıdır.” dedi.
“GÜVENLİ GIDA VE SU TÜKETİMİ SAĞLANMALI”
Ünlü, Salmonella bakterisine karşı korunma yöntemlerini de şöyle anlattı: “Salmonella sıklıkla hasta kişi ve hayvanlarla temas ya da bunların dışkısıyla kontamine olmuş su veya gıdaların tüketimiyle bulaşır. Sadece tifo etkeni olan Salmonella türlerine karşı aşı bulunmakta ve bu aşı, özellikle riskli bölgelere seyahat edenlere, askerlere ve laboratuvar çalışanlarına uygulanmaktadır. Ancak daha sık karşılaştığımız ve besin zehirlenmesine yol açan Salmonella türlerine karşı henüz bir aşı bulunmamaktadır. Bu yüzden enfeksiyonlardan korunmanın en etkili yolu hijyen kurallarına dikkat etmek, güvenli gıda ve su tüketimini sağlamaktır. Özellikle et ve sebzeleri güvenilir yerlerden temin etmek, gıdaya temas etmeden önce elleri en az 20 saniye sabunlu suyla yıkamak ve yiyecekleri iyi pişirmek büyük önem taşıyor. Çiğ tüketilecek meyve ve sebzeler de mutlaka iyice yıkanmalı. Ayrıca el sıkışma gibi temaslardan sonra eller ağza götürülmemeli. El hijyeninin, enfeksiyon zincirini kırmada en kritik önlemlerden biri olduğunu unutmamalıyız.”