Ayaklı ansiklopediler: SAHAFLAR
“Ayaklı Ansiklopediler” sahaflar; tarihlerini ve kültürlerini konuşmak için Kadıköy TESAK’ta kitapseverlerle biraraya geldi
Eylül BİROL
“Sahaflık bitti mi?” sorularının çoğaldığı zamanımızda, ilk sahaflardan bugüne Beyoğlu’nun, Kadıköy’ün ve Beyazıt’ın kitap geçmişi Kadıköy’de konuşuldu. Kadıköy Tarih Edebiyat ve Sanat Kütüphanesi’nde biraraya gelen sahaflar ve kitapseverler, Emre Nedret İşli’den Beyoğlu Sahaflığı tarihini, İ. Lütfi Seymen’den Kadıköy Sahaflarını, Lütfi Bayer’den ise “Kitapevren” projesini dinledi.
İlk konuşmayı yapan Emre Nedret İşli, sahaflık tarihi konusunda oldukça ayrıntılı bir sunum gerçekleştirdi. 1800’lerden günümüze kadar, Beyazıt ve Beyoğlu sahaflarının neler yaptığını anlatan İşli, Otto Keil’dan Kohen Hemşireler’e kadar, devam eden ve etmeyen birçok sahaf dükkanının tarihini de slaytlarla gösterdi. Eski kitapçılardan ve sahaflardan belgeleri de slayt aracılığı ile sunan İşli, “Bugün Beyoğlu kitapçıları birer birer kapanma tehlikesi ile karşı karşıya. Yeme içme, eğlence üzerine kurulu bir Beyoğlu var.” dedi. Tarihi kitapçıların bir zamanlar buluşma noktası olan Beyoğlu için “Beyoğlu’nda kitapçılar tehdit altındadır” vurgusu yaptı.
KADIKÖY SAHAFLARI
Kadıköylü sahaf, İ. Lütfi Seymen ise 1940’lı yıllardan alarak Kadıköy’ün sahaf kültüründen bahsetti. Kadıköy’de büyük ailelerin dağılması ile onların eşyalarını toplayan antikacıların içinden çıkan kitaplarla sahaflığın başladığını söyleyen Seymen, “Burası antika pazarının arka planı gibiydi. Sahaflar Çarşısı’ndan gelip antikacılardaki kitapları alırlardı” diye anlattı.
Kendisinin de dahil olduğu 80’li yıllarda Akmar’da oluşturdukları sahaf kültüründen bahseden Seymen, “Marmara Eğitim Kurumu’nun basketbol sahasıydı Akmar. Gidip oranın müdürüyle konuştum ve salon ikiye bölündü. Bir kısmı konfeksiyonculara, bir kısmı sahaflara kaldı. Daha sonra diğer sahaf arkadaşları da çağırdık ve Akmar’ı ortaya çıkardık” dedi. Daha sonra ders kitabı furyası ile Akmar’daki sahaflığın bozulduğunu anlatan Seymen “Ben de dahil olmak üzere sahaflar daha sonra orayı terketti” dedi.
“KİTAPEVREN” ÜTOPYASI
’89 yılında kitap sergisi ile başlayan ve daha sonra sahaflıkla yoluna devam eden Lütfi Bayer ise, “Kitapevren” projesinden bahsetti. “Ben lisedeyken ansiklopediler çıkmaya başlamıştı. Bir kitapta ansiklopedi için ‘Aydınlanmanın İncili’ yazıyordu. Benimkisi de “ansiklopedi” projesi bir nevi. Selimiye Kışlası’ndan İngiliz Mezarlığı’na kadar 15 milyon kitabın bulunduğu bir kütüphane oluşturmak istiyorum. Büyük bir ansiklopedi gibi… Tüm dünyadan insan zihninin ürünü olan her şeyi toplamaya gayret ediyoruz bunun için” dedi.
SERGİ DE AÇILDI
Söyleşiyle birlikte Lütfi Seymen’in arşivinden “Okumanın Fevkaladeleşmesi” sergisi de açıldı. Sahaf Lütfi Seymen’in “okuyan insan” arşivi, kitapseverlerle buluşuyor. 30 Mayıs’ta açılışı yapılan sergi;
artık “olağan” bir şey olan okumanın, “fevkalade” olduğu zamanlardan fotoğrafları kapsıyor. Kitap ile fotoğrafın birleştiği sergi 1 Temmuz’a kadar Kadıköy TESAK’ta.
artık “olağan” bir şey olan okumanın, “fevkalade” olduğu zamanlardan fotoğrafları kapsıyor. Kitap ile fotoğrafın birleştiği sergi 1 Temmuz’a kadar Kadıköy TESAK’ta.