Kadınlar yaşam boyu psikolojik şiddete uğruyor
TÜİK’in araştırmasına göre kadınların yaşam boyu maruz kaldığı en yaygın şiddet türü psikolojik şiddet oldu. bianet’in erkek şiddeti çetelesine göre ise eylül ayında 24 kadın erkekler tarafından öldürüldü
Marmara Üniversitesi ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) iş birliğinde yürütülen “Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması 2024”ün temel bulguları kamuoyuyla paylaşıldı.
Araştırma kapsamında, 18 Kasım 2024 ile 31 Ocak 2025 tarihleri arasında 15-59 yaş grubundaki kadınlardan oluşan 18 bin 275 kişiyle bilgisayar destekli yüz yüze görüşmeler yapıldı. Özellikle teknolojinin ilerlemesiyle ortaya çıkan dijital şiddet ve son 12 aylık dönemdeki ısrarlı takip, araştırma kapsamına ilk kez dâhil edildi.
EN YAYGINI PSİKOLOJİK ŞİDDET
Kadınların yaşamının herhangi bir döneminde maruz kaldığı şiddet türleri incelendiğinde, en yüksek oranın psikolojik şiddete ait olduğu görüldü.
Kadınların yüzde 28,2'si psikolojik şiddete maruz kaldı; yüzde 18,3'ü ekonomik şiddet gördü; yüzde 12,8'i ise fiziksel şiddetle mücadele etti. Fiziksel şiddete yaşamının herhangi bir döneminde maruz kalan kadınların oranı, yüzde 14,7 ile en fazla 35-44 yaş grubunda görüldü.
EN ÇOK ŞİDDET BOŞANMIŞ KADINA
Medeni duruma göre şiddete maruz kalma oranları ise şaşırtmadı; en çok şiddete boşanmış kadınların maruz kaldığı görüldü. Boşanmış kadınların yüzde 62,1'i psikolojik, yüzde 42,5'i ekonomik ve yüzde 41,5'i fiziksel şiddete maruz kaldığını belirtti.
Hiç evlenmeyen kadınlarda ise şiddet türleri arasında psikolojik şiddet, dijital şiddet ve ısrarlı takip ilk sıralarda yer aldı.
Ekonomik şiddet açısından eğitim durumu incelendiğinde de çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Yaşamının herhangi bir döneminde ekonomik şiddete maruz kalan kadınların oranı, bir okul bitirmeyen kadınlarda yüzde 31,8 ile en yüksek seviyedeyken, yükseköğretimi tamamlayan kadınlarda yüzde 8,9 ile en düşük seviyede kaydedildi.
KUZEYDOĞU ANADOLU İLK SIRADA
Fiziksel şiddetin coğrafi dağılımına bakıldığında ise, yaşamının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete maruz kalan kadınların oranının yüzde 25,9 ile en çok Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi'nde görüldüğü belirtildi. En düşük oranın (yüzde 8,8) ise Ortadoğu Anadolu Bölgesi olduğu görüldü.
12 AYDA DİJİTAL ŞİDDET ARTTI
TÜİK’in son 12 aylık döneme ilişkin şiddet araştırmasına göre de psikolojik şiddet (yüzde 11,6) ilk sırada yer aldı; dijital şiddet yüzde 3,7 ile ikinci sıraya yükseldi. Fiziksel şiddete maruz kalma oranı ise bu dönemde yüzde 2,6 oldu.
Son 12 ayda en yüksek oranda şiddete maruz kalan grup yüzde 15,2 ile 15-24 yaş grubundaki kadınlar oldu. Özellikle dijital şiddet, bu genç yaş grubunda yüzde 7,3 ile en yüksek seviyede tespit edildi. Son 12 ayda şiddete maruz kalan medeni durum grupları arasında, fiziksel şiddete en çok (yüzde 5,2) yine boşanmış kadınlar maruz kaldı.
KADINLARIN YARISI ANLATMIYOR
Araştırma bulguları kadınların uğradıkları şiddeti anlatma konusunda çekimser olduğunu da ortaya koyuyor.
Araştırmaya göre, eşi veya birlikte olduğu kişinin kendisine uyguladığı en son şiddet davranışını kadınların yüzde 47,7'si kimseye anlatmadı. Şiddet deneyimini paylaşan kadınların ilk başvurduğu kişi ise yüzde 31,8 ile kendi ailesinden bir kadın oldu.
ERKEKLER EYLÜLDE 24 KADINI ÖLDÜRDÜ
bianet'in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre, erkekler 2025’in Eylül ayında en az 24 kadını ve dokuz çocuğu öldürdü. Erkekler altı kadını “ayrılmak istediği, barışmak istemediği” için öldürürken erkeklerin 18 kadını öldürme “bahanesi” basına yansımadı.
Erkekler ayrıca eylül ayında en az 71 kadına şiddet uyguladı, en az sekiz kız ve oğlan çocuğunu istismar etti, 10 kadını taciz etti; sekiz kadını ise seks işçiliğine zorladı.