Kadıköy için dut vakti
İstanbul’u simgeleyen ağaçlardan olan dut ağaçları bugünlerde meyve yüklü...
Kente yüzyıllardır damgasını vuran karakteristik ağaçlardan biri olan dut, tam da mevsimini yaşıyor Haziran’da. Yemyeşil bir Kadıköy sokağında yürürken ya da araç dolu bir caddenin kenarında, betonların arasında aniden karşımıza çıkıveriyorlar. Dallarını uzatıp yoldan geçenlere meyvelerini ikram ediyor cömertçe. Darlından yenen dutun tadına da doyum olmuyor. Metropol doğumlu çocuklara sınırlı da olsa doğal yaşam deneyimi sunan bu eylem, doğayı özleyen şehirlinin özlemini de bir an olsun dindiriyor.
Yeşil Gazete’de yayımlanan bir yazıya göre, dut ağaçları karbondioksiti atmosferden çekip, oksijen üretiyor. Bu da dut ağaçlarının iklim ve hava kalitesi için ne kadar önemli ağaçlar olduğunu gösteriyor. Dut ağaçları, araba egzoslarına da fabrika baca dumanlarına dirençli oldukları için şehirlerde yetiştirilebiliyorlar. Güçlü köklü sistemleri sayesinde toprak kaymasını engelliyorlar. Sıcak yaz günlerinde yerli ve göçmen birçok kuş türünün çok önemli beslenme ve dinlenme noktaları oluyorlar. Kış geldiğinde dut ağaçları yapraklarını döküp, toprağın humus miktarını artırıyorlar. Toprağın humus miktarının artması solucanların sayısının da artmasına neden oluyor, solucanlar sayesinde toprağın verimi artıyor. Ayrıca artan solucan oranı kuşlara ve memelilere kışın besin kaynağı oluyor. Dut yemişleri direkt tüketilebileceği gibi reçel olarak da değerlendirilebiliyor. Yaprakları sayesinde ipek üretimi ve kozacılık yapılabiliyor. Özetle dut ağaçları doğayı tahrip etmeden ekonomik bir kalkınma sağlanabileceğinin küçük bir örneği…
Kadıköy’ün dut rotası
Peki ya tam olarak nerede bu ağaçlar? Gazete Kadıköy olarak sizin için merkez Kadıköy’ü adım adım arşınlayarak kamuya ait dut ağaçlarının bir haritasını çıkardık. İşte Kadıköy’ün 10 duraklık dut rotası;
1. Altıyol’daki Boğa Heykelinin hemen üst tarafında, Bahariye’nin başı
2. Çarşı’daki Caferağa camisinin önü
3. Moda’daki Rum Kilisesi’nin bahçesi
4. Hasırcıbaşı’ndan Yoğurtçu Parkı’na inen yoldaki sokaklar
5. Şifa Camii bahçesi (Caferağa Mahallesi Prof. Vehbi Sarıdal sokağı.)
6. Kadıköy Anadolu Lisesi önü (Dr. Esat Işık Caddesi/Moda)
7. Fenerbahçe Parkı
8. Hasanpaşa Uzunçayır Caddesi başında, Gazhane’nin bitişiği
9. Söğütlüçeşme Caddesi üst geçit civarı
10. Sarayardı Caddesi sonu (Tepe Nautilus civarı)
DUT DİKME ÂDETİ
“İstanbul’un 100 Ağacı” kitabına göre dut ağacı İstanbul’a Bizans döneminde ve İpek Yolu aracılığıyla girmiş. Bugün İstanbul’da hemen her yerde rastlanabilen dut, ipekböcekçiliği ve ipek dokumacılığının gelişmesiyle yaygınlaşmış çünkü ipekböcekleri ince kıyılmış dut yapraklarıyla beslenir. Anadolu’daki inanışa göre nar, iğde, incir, turunç ve söğütle beraber eve mutluluk ve bereket getirir. Osmanlı döneminden bu yana evlerin bahçelerine dut dikmek adettendir.