Dünya Kadınlar gününü geride bıraktığımız şu günlerde, Türkiye’de yaşayan yabancı kadınları anlatan bir tiyatro gösterime girecek. “10’larca Yabancı” adlı tiyatro oyununun senaristi ve oyuncusu Romen tiyatro sanatçısı Dorina Maria Harangus ile oyununu ve Türkiye’de yabacı kadın olmayı konuştuk…
Aslında benim hikâyem oldukça sıradan. Romanya Devlet Tiyatrosunda oyunculuk yaptığım sıralarda internette bir Türkle karşılaştım. Henüz yüz yüze görüşmeden önce, ona ve bilmediğim, tanımadığım bu ülkeye âşık olmuştum bile. Her ikisini de gördükten sonra aşkım iyice büyüdü. O yüzden de buradayım. Şanslı olduğumu düşünüyorum, çünkü dünyanın her yerinde karşılaşabileceğiniz küçük aksilikler dışında başıma kötü bir şey gelmedi. Yani Türkiye’deki deneyimlerim olumlu. İyi bir ailem ve harika dostlarım var. Özellikle de insanların birlikte yaşama ve birbirlerine yardım etme pratiğini takdir etmemek mümkün değil.
Hikâyeleri ben anlatıyor olsam da bunlar benim hikâyelerim değil. Bütün hikâyelerin anlatıcısı olan Sorina karakteri, Romanyalı ama onun hayat çizgisinin benimle bir ilgisi yok. Sorina, gerçek olaylara dayalı kurgu bir karakter. Diğer kadınların başına gelen şeylerin bir yansıması. Ama oyunu yazan ben olduğum ve bu kadınlara belli bir süre bedenimi, sesimi ve duygularımı ödünç verdiğim için kendimi ve Sorina’yı da bir noktada işin içine katmış oluyorum. Her bir karakteri bir elbise gibi üzerimde deniyor, uyup uymadıklarına bakıyorum. Ve tabii bazıları diğerlerine göre daha iyi oturuyor.
Tiyatroda anlatılan kadın hikâyelerini nasıl elde ettiniz?
2 Şubat 2013’te, Saray Sierra adlı yabancı bir kadının bedeni, İstanbul’da tarihi surlarının dibinde ölü olarak bulundu. Kentteki yabancı uyruklu kadınlar dehşete düştü. Korkan sadece onlar değildi. Biz de Saray Sierra’nın kayboluşundan ardından umut ve korkuyla beklemeye başlamıştık. Saray Sierra ölmüştü. Kentin güvenilir olup olmadığı sorgulanıyordu artık. Saray Sierra ölmüştü ve artık konuşamazdı. “Ben senin sesin olabilirim” diye geçirdim içimden… “Sadece senin de değil…” Bu yüzden başka kadınların hikâyelerini araştırmaya başladım. Facebook’ta, Türkiye’de Yaşayan Yabancı Kadınlar grubunda, Türkiye’de yaşayan yabancı kadınların hikâyelerini oyunlaştırma isteğimi belirten bir duyuru yaptım. Bazı kadınlar açık biçimde bunun bir parçası olmak istediklerini söylediler ama bazıları isimlerini vermek istemedi. Yakın arkadaşlarımın anlattığı hikâyeler vardı, bazılarını ise haberlerden ve yine Facebook’tan seçtim. Bu hikâyeleri anlatabilmek için Sorina karakterini yarattım.
Dünya Kadınlar günü vesilesiyle soralım… Türkiye’de kadın olmak zor. Ya yabancı kadın olmak? Sahnenin dışı sizin için ne anlam ifade ediyor?
Yabancı olmanın benim için birkaç değişik anlamı var. Başa çıkman gereken pek çok yeni durum demek mesela. Hem sorun yaratan hem de heyecan verici bir durum. İstanbul’daki yaşama ayak uydurmamı kolaylaştıran birkaç unsur vardı. Dinler farklı bile olsa Türkiye’deki günübirlik yaşam pratiği Romanya’ya oldukça benzer. Kim olduğumun farkındayım ve diğerlerinin gözünde ne olduğumun pek fazla önemi yok ama başka bir kültürü kendi bakış açıma uyduramayacağımın da farkındayım. Bunun mümkün olmayacağını biliyorum ve kültüre merak ve de temkinle yaklaşıyorum. Özellikle de iş hayatı söz konusu olduğunda her şey zorlaşabiliyor.
Bahariye Caddesi, Sakızgülü Sok. NO:29